Pan Tadeusz (Adam Mickiewicz) - Księga Dwunasta: "Kochajmy Się" strona nr 1

Treść

Ostatnia uczta staropolska. - Arcy-serwis. - Objaśnienie jegofigur. - Jego ruchy. - Dąbrowski udarowany. - Jeszcze o Scyzoryku. - Kniaziewicz udarowany. - Pierwszy akt urzędowy Tadeusza przy objęciu dziedzictwa. - Uwagi Gerwazego. - Koncert nad koncertami. - Polonez. - Kochajmy się!



        Na koniec z trzaskiem sali drzwi na wściąż otwarto.

        Wchodzi pan Wojski w czapce i z głową zadartą,

        Nie wita się i miejsca za stołem nie bierze,

        Bo Wojski występuje w nowym charakterze

        Marszałka dworu; laskę ma na znak urzędu

        I tą laską z kolei, jako mistrz obrzędu,

        Wskazuje wszystkim miejsca i gości usadza.

        Naprzód, jako najpierwsza województwa władza,

        Podkomorzy-Marszałek wziął miejsce zaszczytne,

10 Ze słoniowym poręczem krzesło aksamitne;

        Obok na prawej stronie jenerał Dąbrowski,

        Na lewej siadł Kniaziewicz, Pac i Małachowski.

        Śród nich Podkomorzyna, dalej inne panie,

        Oficerowie, pany, szlachta i ziemianie,

        Mężczyźni i kobiety na przemian po parze,

        Usiadają porządkiem, gdzie Wojski ukaże.

        Pan Sędzia skłoniwszy się opuścił biesiadę;

        On na dziedzińcu włościan traktował gromadę,

        Zebrawszy ich za stołem na dwa staje długim,

20 Sam siadł na jednym końcu, a pleban na drugim.

        Tadeusz i Zofija do stołu nie siedli,

        Zajęci częstowaniem włościan, chodząc jedli.

        Starożytny był zwyczaj, iż dziedzice nowi

        Na pierwszej uczcie sami służyli ludowi.

        Tymczasem goście, potraw czekający w sali,

        Z zadziwieniem na wielki serwis poglądali,

        Którego równie drogi kruszec jak robota.

        Jest podanie, że książę Radziwiłł-Sierota

        Kazał ten sprzęt na urząd w Wenecyi zrobić

30 I wedle własnych planów po polsku ozdobić.

        Serwis, potem zabrany czasu wojny szwedzkiéj,

        Przeszedł, nie wiedzieć jaką drogą, w dom szlachecki;

        Dziś ze skarbca dobyty zajął środek stoła

        Ogromnym kręgiem na kształt karetnego koła.

        Serwis ten był nalany ode dna po brzegi

        Piankami i cukrami białymi jak śniegi,

        Udawał przewybornie krajobraz zimowy;

        W środku czerniał ogromny bór konfiturowy,

        Stronami domy, niby wioski i zaścianki,

40 Okryte zamiast śronu cukrowymi pianki;

        Na krawędziach naczynia, stoją dla ozdoby

        Niewielkie z porcelany wydęte osoby

        W polskich strojach; jakoby aktory na scenie,

        Zdawały się przedstawiać jakoweś zdarzenie;

        Gest ich sztucznie wydany, farby osobliwe,

        Tylko głosu im braknie, zresztą gdyby żywe.

        Cóż przedstawiają? goście pytali ciekawi,

        Za czym Wojski podnosi laskę i tak prawi

        (Tymczasem podawano wódkę przed jedzeniem):

50 <<Za mych Wielce Mościwych Panów pozwoleniem

        Te persony, których tu widzicie bez

następna strona